Potocznie uważa się, że e-commerce wypiera dynamicznie tradycyjne modele sprzedaży i prowadzi do nieodwracalnej zmiany modelu funkcjonowania wielu przedsiębiorstw. Ale czy tak rzeczywiście się dzieje w branżach/segmentach tradycyjnych takich jak np.: handel detaliczny, czy handel artykułami spożywczymi (zwanych dalej rynkiem retail) ?
Kanał online w całym rynku handlu detalicznego w Europie Środkowo-Wschodniej zajmuje obecnie około 15 procent*; na zakupy stacjonarne przypada więc wciąż prawie 85 procent transakcji na rynku retail !
Oczywiście nie oznacza to, że nie obserwujemy wciąż dynamicznych zmian na tym odcinku rynku. W latach 2016-2021:
- udział e-commerce wzrósł z 6 % do 15 % , a do 2026 roku może objąć nawet jedną piątą sektora handlowego *
- najszybciej rosła sprzedaż online żywności i napojów (tzw. e-grocery).
- bardzo intensywnie rozwija się również sektor usług wspierających zakupy przez Internet np. platformach kurierskich, które pozwalają na automatyzowanie obsługi zamówień np. ze sklepów stacjonarnych oraz dostawy produktów bezpośrednio pod wskazany adres**.
Trzeba jednak pamiętać, że w Europie Środkowo-Wschodniej zakupy spożywcze online wciąż cieszą się stosunkowo niską popularnością. Jej udział w całym sektorze e-commerce był wcześniej znikomy, a na koniec 2021 r. zajmował już (tylko?) 5% tego rynku **.
Wszystko to oznacza, że jeszcze przez pewien dłuższy czas, konsumenci będę udawać się na zakupy (lub ewentualnie po odbiór towarów w ramach usługi Clik & Collect ) do sklepów stacjonarnych i centrów handlowych. Wydaje się, że w ten trend wierzą także fundusze zarządzające centrami handlowymi. Potwierdzają to mogą m.in. ostatnie duże transakcje na polskim rynku handlu – np.: przejęcie przez fundusz NEPI Rockcastle znanego centrum handlowego Forum w Gdańsku za ponad 1,2 miliarda złotych (to największa inwestycja w pojedyncze centra handlowe w Europie środkowo wschodniej w 2022 r.) ***, czy ich wcześniejszy zakup centrum handlowego Copernicus w Toruniu.
Ponadto coraz częściej słyszymy o wdrożeniach zaawansowanych technologicznie rozwiązań dla sklepów stacjonarnych, takich jak np.: kasy hybrydowe (dające wybór pomiędzy opcją obsługi z kasjerem i opcją kasy samoobsługowej), rożnego rodzaju smart narzędzia m.in.: smart półki czy urządzenie ułatwiające codzienne zakupy (np. inteligentne wózki Clever z firmy Mago https://www.mago.com/clever-mobilna-kasa-samoobslugowa/). Powstają także nowe formaty sklepów, lepiej wychodzące naprzeciw trendom społecznym, potrzebom klientów oraz zmianom otoczenia rynkowego, jak np. Nowy koncept Ultra Mini od Biedronki.
Tym samym w Promity widzimy szansę na nawiązanie współpracy z partnerami biznesowymi lub na samodzielne projekty w tym wciąż dynamicznie rozwijającym się segmencie rynku.
Ze wspomnianą powyżej firmą Mago prowadzimy od pewnego czasu testy naszego modelu opartego o detekcję płci oraz wieku klienta (tzw. Age / Gender). Model ten, w połączeniu do Digital Signage CMS (wizualne ekrany wyświetlające dynamiczny przekaz marketingowy dopasowany do określonej grupy odbiorców), będzie w stanie pomóc zarządzającym sklepem lub galerią handlową wytworzyć lepsze doświadczeniem zakupowe np. właściwie dostosować przekaz promocyjny czy produkt mix na półkach sklepowych do grupy odwiedzających te placówki. Na tą chwilę jesteśmy wstanie potwierdzić skuteczność działania modelu na zadawalającym poziomie – stworzone przedziały wiekowe i detekcja płci oddają poprawnie „status” osoby przy regale sklepowym, a wyjściowy plik z detekcjami jest w stanie zasilić system zarządzania kontentem reklamowym.
Na zdjęciu poniżej, widać pilotażowy system zamontowany w shoowroomie firmy Mago w Nadarzynie (na tą chwilę wspierany naszym “statycznym ekranem”). Tego typu Pilotaż pozwoli nam już niebawem zbudować ciekawą ofertę dla branży retail , gdzie na ekranie monitora będą wyświetlane dedykowane klientowi, dynamiczne przekazy cross-sale lub oferty promocyjne.
Podobne trendy i możliwości zaobserwowałem podczas ostatnich targów Retail Show, które odbyły się pod koniec listopada w hali Expo w Warszawie. Ilość producentów kas samoobsługowych, różnego rodzaju rozwiązań smart czy quasi- autonomicznych dla sklepów tradycyjnych podpowiada mi, że istnieje duża biznesowa szansa znaleźć podmiot handlowy, który rzeczywiście będzie chciał oprzeć swoje aktywności na pogłębionej analizie segmentu odwiedzjących placówkę handlową. Tym samym dostosowywać dynamicznie swoją ofertę produktową lub jeszcze lepiej „crossować” sprzedaż produktów, co końcowo doprowadzi do zwiększenia wartość koszyka zakupowego.
Kuluarowe rozmowy pokazują, że firmy są chętne m.in. na „upgrade” możliwości swoich kas samoobsługowych. Polegać to może na dołożeniu dedykowanych informacji o wieku i płci klienta do paragonu zakupowego. Oczekują też zbadania efektywności wewnętrznych działań marketingowych m.in. do kogo rzeczywiście dociera reklama wyświetlania na monitorach sklepowych.
W dobie wysokich koszów bazowych prowadzenia działalności gospodarczej, generalnie ważna staje się efektywna alokacja wydatków marketingowych – reklama musi trafiać do właściwego odbiorcy, a aktywności z obszaru trade marketingu właściwie zagospodarowywać potencjał odwiedzjących placówkę handlową. Tu z pomocą przychodzi także nasz model detekcji płci i wieku, dzięki któremu sklep wielkopowierzchniowy uzyska możliwość zbudowania dynamicznej “heat mapę” odwiedzin – pozyskać raport o tym kto, w jakich dniach i godzinach odwiedza sklep. Dzięki temu, zarządzający będzie mógł zoptymalizować działania promocyjne np.: czy to przysłowiowe piwo, czy jednak kremy nagietkowy do rąk wypromować w środę o godzinie 19:00, czyli wtedy, gdy w placówce pojawia się dedykowana pod wybrany produkt grupa docelowa.
Oczywiście przed nami jeszcze sporo pracy nad dedykowanym rozwiązaniu modelem rozliczeń czy aspektami prawnymi, ale czujemy już puls rynku retail i widzimy, że przechodzi on dynamicznie z fazy generowania zapytań do realnych wdrożeń. Trzymam kciuki, aby następne było prowadzone przy naszym udziale.
Źródło:
* Według CBRE https://www.portalspozywczy.pl/handel/wiadomosci/rosnie-rynek-e-grocery,213990.html
** https://inpost.pl/aktualnosci-e-grocery-jak-wyglada-rynek-w-polsce
